Lý do vì sao Nhật Bản và Canada hợp pháp hóa NMN như một sản phẩm bảo vệ sức khỏe y tế

Tại Việt Nam, NMN hiện vẫn được phân loại là thực phẩm bảo vệ sức khỏe và có thể nhập khẩu nếu đáp ứng tiêu chuẩn an toàn. Tuy nhiên, không ít người tiêu dùng vẫn còn hoài nghi hoặc hiểu sai khi cho rằng NMN là một dạng “vitamin B3 được thổi phồng”, hoặc “chưa có đủ bằng chứng khoa học” để đưa vào sử dụng chính thức. Điều này một phần bắt nguồn từ việc thiếu tiếp cận thông tin khoa học chuẩn mực, cũng như hiểu lầm giữa quy định dược phẩm và thực phẩm y tế.

Trong khi đó, tại Canada và Nhật Bản, hai quốc gia thuộc nhóm G7 có hệ thống kiểm định y tế hàng đầu thế giới, NMN đã được hợp pháp hóa như một loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe y tế. Việc được cấp phép lưu hành tại những thị trường có tiêu chuẩn nghiêm ngặt bậc nhất toàn cầu không chỉ là bước xác nhận cho mức độ an toàn – hiệu quả của hoạt chất, mà còn là một dẫn chứng phản biện thuyết phục đối với định kiến “NMN chưa đủ bằng chứng”.

Canada: Quốc gia kiểm duyệt NHP khắt khe nhất Bắc Mỹ

Tại Canada, mọi sản phẩm bổ sung cho sức khỏe (Natural Health Products – NHP) đều phải trải qua quy trình đánh giá nghiêm ngặt của Bộ Y tế Canada, và chỉ được phép lưu hành nếu được cấp mã số đăng ký NPN (Natural Product Number).

Để được cấp mã NPN, sản phẩm NMN cần chứng minh rõ:

• Nguồn gốc hoạt chất, độ tinh khiết, quy trình sản xuất đạt chuẩn GMP,
• Dữ liệu khoa học chứng minh hiệu quả, bao gồm cả nghiên cứu trên người (nếu có),
• Mức độ an toàn dài hạn, khả năng hấp thu và chuyển hóa sinh học,
• Khả năng giám sát hậu kiểm, đảm bảo sản phẩm không bị biến đổi hoặc pha trộn trong quá trình lưu thông.

Đáng chú ý, một số dòng sản phẩm NMN đã được Bộ Y tế Canada phê duyệt tới 4 tuyên bố y tế rõ ràng, bao gồm:

1. Giúp chuyển hóa năng lượng và hình thành mô,
2. Duy trì khả năng chuyển hóa chất dinh dưỡng,
3. Góp phần vào sự tăng trưởng và phát triển bình thường của cơ thể,
4. Ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin B3.

Quá trình xét duyệt này thường kéo dài từ 9 đến 18 tháng, và chỉ những sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao nhất mới được cấp mã NPN – đồng nghĩa với việc được bán hợp pháp, quảng bá công khai và xuất hiện trong hệ thống phân phối chính ngạch trên toàn quốc.

Nhật Bản: Thị trường thực phẩm y tế tiên tiến bậc nhất châu Á

Tại Nhật Bản – quốc gia có dân số già hóa nhanh và cũng là cái nôi của nhiều đổi mới trong lĩnh vực dinh dưỡng – NMN được xếp vào nhóm FFC (Foods with Function Claims), tức là thực phẩm được phép công bố công dụng trên nhãn nếu có tài liệu chứng minh khoa học rõ ràng.

Để đạt chuẩn FFC, sản phẩm NMN phải:

• Được sản xuất theo chuẩn GMP hoặc tương đương,
• Có nghiên cứu khoa học cụ thể chứng minh hiệu quả sinh học của thành phần hoạt chất,
• Công bố tài liệu khoa học hỗ trợ công dụng với người tiêu dùng,
• Cam kết thực hiện hậu kiểm và phản hồi thông tin sản phẩm sau lưu hành.

Nhờ vậy, NMN hiện được bán công khai tại hàng nghìn cửa hàng, hiệu thuốc tại Nhật Bản, với mức tiêu thụ ngày càng tăng ở nhóm trung niên, người làm việc căng thẳng hoặc có nhu cầu duy trì sức khỏe thể chất – trí tuệ lâu dài.

Theo số liệu từ Nikkei Asia, thị trường NMN tại Nhật đã tăng trưởng 28% trong năm 2023, với sự tham gia của hơn 20 thương hiệu được chính phủ giám sát và công bố công khai trong danh sách sản phẩm có chức năng y học.

Khi tiêu chuẩn pháp lý là một dạng “bằng chứng ngầm”

Không thể phủ nhận rằng NMN vẫn đang trong quá trình tiếp tục được nghiên cứu tại nhiều quốc gia. Tuy nhiên, việc hai quốc gia có hệ thống quản lý y tế nghiêm ngặt nhất thế giới là Canada và Nhật Bản đã cấp phép lưu hành NMN như một sản phẩm y tế hỗ trợ, cho thấy:

• Các cơ quan quản lý y tế không đợi đến khi có bằng chứng hoàn hảo, mà đánh giá trên nền tảng “an toàn – có hiệu quả bước đầu – kiểm soát được rủi ro” để tạo cơ hội thương mại hóa có điều kiện.
• Phân loại NMN là “thực phẩm chức năng” thay vì “thuốc” không có nghĩa là sản phẩm kém hiệu quả, mà vì cơ chế tác động là hỗ trợ – không thay thế điều trị.
• Việc yêu cầu công bố nghiên cứu, đạt chuẩn nhà máy, minh bạch dữ liệu khoa học là một mô hình có thể học hỏicho các nước đang phát triển như Việt Nam.

Việt Nam đang ở đâu trong hành trình này?

Tại Việt Nam, NMN hiện được phân loại là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, và các doanh nghiệp muốn phân phối hợp pháp phải thực hiện đầy đủ công bố sản phẩm, kiểm nghiệm, và được cấp phép bởi Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế.

Với bối cảnh này, những sản phẩm NMN được chứng nhận bởi Bộ Y tế Canada (NPN) hay được công nhận tại Nhật Bản theo chuẩn FFC sẽ có lợi thế lớn cả về niềm tin tiêu dùng lẫn hành lang pháp lý.

NMN không phải “hứa suông”

Việc Nhật Bản và Canada hợp pháp hóa NMN không phải là một động thái thương mại đơn thuần, mà là kết quả của một quy trình giám định kỹ lưỡng, có căn cứ y học và được theo dõi hậu kiểm nghiêm ngặt.

Nếu như trước đây, thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam chủ yếu dựa vào truyền miệng và marketing, thì hôm nay, trong bối cảnh siết chặt tiêu chuẩn và kỳ vọng tiêu dùng cao hơn, việc dẫn dắt khách hàng bằng khoa học, bằng khung pháp lý quốc tế, chính là hướng đi bền vững.

Nguồn tham khảo

1. Health Canada – Natural Health Products Database.
2. Government of Canada: Product Licensing Guidance for NHPs.
3. CHFA – Canadian Health Food Association: Regulatory Overview on NMN Products.
4. Ministry of Health, Labour and Welfare Japan – Food with Function Claims Guidelines.
5. Nikkei Asia, “Japan sees NMN boom amid growing longevity concerns”, 2023.
6. Tilleke & Gibbins: “Vietnam issues first national technical regulation for health supplements”, 2024.
7. Freyr Life Sciences – Comparative Analysis of NHP Regulation in G7 Countries.

Theo: PV

Dẫn theo nguồn: https://suckhoeviet.org.vn/ly-do-vi-sao-nhat-ban-va-canada-hop-phap-hoa-nmn-nhu-mot-san-pham-bao-ve-suc-khoe-y-te-21523.html